Afname kwalitatief goede vingerafdruk luistert nauw

Instanties die reisdocumenten uitgeven moeten zich bewust zijn van het belang van een hoge kwaliteit van de vingerafdrukopname voor de chip in deze documenten. Waarom eigenlijk? En hoe neem je een kwalitatief goede vingerafdruk op? IDee sprak met Kristina Vasser, Research & Development adviseur biometrie bij de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG) en Elly Cornelissen, senior consulent Burgerzaken, gemeenten Amstelveen/Aalsmeer.

Dit artikel is eerder gepubliceerd in IDee 25 uit 2023

Al sinds 2007 worden in Nederlandse paspoorten vingerafdrukken opgeslagen. Sinds 2021 gebeurt dit ook bij identiteitskaarten. ‘In de chip van het paspoort en de identiteitskaart worden onder meer twee vingerafdrukken van de documenthouder opgeslagen’, vertelt Kristina.

‘Deze biometrische persoonsgegevens kunnen - naast de pasfoto - meer zekerheid bieden bij identiteitsverificatie. Als een burger bijvoorbeeld zijn paspoort of identiteitskaart komt ophalen en de uitgevende instantie twijfelt over de gelijkenis tussen de persoon aan de balie en de pasfoto op het document, fungeert de vingerafdruk als aanvulling. Ook grensautoriteiten, zoals de Koninklijke Marechaussee en de Dienst Zeehavenpolitie zijn, op grond van hun grensbewakingstaak, gemachtigd om vingerafdrukken uit te lezen.’ Ook kunnen steeds meer landen de vingerafdruk van de chip uitlezen. Hierdoor is de kans groter dat bij een grenscontrole iemands vingerafdrukken worden geverifieerd. Dit zal in praktijk pas gebeuren als over de echtheid van het reisdocument of over de identiteit van deze persoon twijfel bestaat.’ Het is dus belangrijk dat bij het afnemen van vingerafdrukken de juiste procedure wordt gevolgd.

Meer betrouwbaarheid, lagere fraudegevoeligheid

Om te voorkomen dat de vingerafdruk ongeschikt is voor identiteitsverificatie, is een hoge kwaliteit van deze afdruk van groot belang. ‘Die zorgt voor meer betrouwbaarheid bij identiteitsverificatie en voor lagere fraudegevoeligheid van het identiteitsdocument’, aldus Kristina. ‘Burgers hebben daar baat bij. In gevallen waarbij een verificatie van de foto én de vingerafdruk de authenticiteit van het document of de identiteit van de houder niet bevestigt, moet er een verplichte handmatige controle door gekwalificeerd personeel plaatsvinden. Daardoor duurt het identiteitsverificatieproces langer.’

Nauwkeurig proces

Een foto van Elly Cornelissen, gemeenten Amstelveen en Aalsmeer

Het afnemen van een kwalitatief hoogwaardige vingerafdruk luistert heel nauw. ‘Daar zijn we ons zeer van bewust, al was het maar omdat wij zelf als uitgevende instantie aan de balie de identiteit van burgers moeten kunnen vaststellen’, zegt Elly. ‘Normaal gesproken verloopt het opnemen van een vingerafdruk vrij snel. Onze medewerkers begeleiden de burgers en leggen bijvoorbeeld duidelijk uit hoe zij hun vingers op de scanner moeten leggen. Het Aanvraagstation (AS) geeft automatisch een waarschuwing als de kwaliteit van de vingerafdruk onvoldoende is. Dat kan gebeuren als mensen vuile handen hebben, bijvoorbeeld als ze in een garage of met verf werken, waardoor de lijnpatronen op de vingers minder goed zichtbaar zijn. In dat geval controleren we extra goed op vuil of beschadiging, en vragen we deze mensen om hun handen te wassen of in te smeren met gel of crème, die achter de balie klaarstaan.’

Slijtage en uitzonderingen

Wanneer alle vingerafdrukken van een burger een slechte kwaliteit opleveren, dan kiest het systeem altijd twee opnamen. Deze worden opgenomen in het identiteitsdocument. Elly: ‘Wanneer de kwaliteit onvoldoende is, maakt een baliemedewerker altijd de afweging of het een tijdelijk of permanent probleem is’. Een tijdelijk probleem kan bijvoorbeeld zijn als beide handen brandwonden hebben opgelopen en in verband zitten. Dan krijgt de burger een document dat 1 jaar geldig is. Er kunnen gevallen zijn waarbij burgers permanent niet in staat zijn vingerafdrukken af te geven, bijvoorbeeld omdat ze gehandicapt zijn of lichamelijke afwijkingen hebben. In dat geval kan er voor gekozen worden om helemaal geen vingerafdrukken op te nemen. De burger krijgt dan een document met de standaard geldigheid van 10 jaar.

Privacy

Zodra een paspoort of identiteitskaart is uitgegeven worden de vingerafdrukken uit het lokale Reisdocumenten Aanvraag- en Archiefstation (RAAS) verwijderd. Van het Aanvraagstation (AS) en Mobiele Vingerafdrukopnameapparatuur (MVA) worden na een vastgesteld aantal dagen de vingerafdrukken automatisch verwijderd. Er bestaat dus geen database waarin alle vingerafdrukken worden opgeslagen. De vingerafdrukken staan na uitreiking, enkel opgeslagen op de chip van het document zelf.

Zorgvuldigheid en geduld

Uitgevende instanties doen hun best om goede vingerafdrukken op te nemen, weet Kristina. ‘Wat niet wegneemt dat dit soms lastig kan zijn. Maar zorgvuldigheid en geduld staan voorop. Dat moeten we gewoon accepteren.’ Dat bevestigt Elly: ‘Sommige burgers komen hier met droge handen. Of juist met vette of klamme handen. Onze medewerkers zijn zich daar heel bewust van. Door alle omstandigheden goed in te schatten lukt het ons vrijwel altijd om een goede vingerafdruk op te nemen.’

1-vingerafdruklezer Aanvraagstation

Gebruik 1-vingerafdruklezer altijd met omhulsel
Maak alleen gebruik van een rode 1-vingerafdruklezer die is voorzien van een grijze omhulsel. Zo voorkom je dat een vingerafdruk op zijn kop wordt opgenomen in de chip. Zit er geen omhulsel om de 1-vingerafdruklezer? Gebruik deze dan niet en vraag een nieuwe aan.

Instructie
De medewerker van de afdeling Burgerzaken ziet erop toe dat de burger de vingerafdruklezer correct gebruikt. Nadat de medewerker op de pijl in de Aanvraagstationsoftware klikt om verder te gaan (rechtsonder), licht de lezer rood op. De burger legt de vinger vervolgens op de lezer.

Foutmeldingen
Als de juiste procedure niet wordt aangehouden kunnen de volgende foutmeldingen voorkomen:

De vinger wordt opgelegd voordat de vingerafdruklezer oplicht bij de eerste opname van een vingerafdruk. Oplossing: Sluit de foutmelding, til de vinger van de lezer en klik op de pijl om verder te gaan (rechtsonder). Wacht tot de lezer rood oplicht.
Na de eerste en vóór de tweede opname van een vingerafdruk is de vinger niet tussentijds opgelicht. Oplossing: Sluit de foutmelding, til de vinger op vanaf de lezer en start de opname opnieuw. Let op: leg de vinger op de lezer wanneer deze rood oplicht.

Schoonmaken van de 1-vingerafdruklezer met omhulsel
Neem voor het beste resultaat vóór gebruik de vingerafdruklezer af met een schone en droge doek. Zacht materiaal voorkomt krassen. Bevochtig de doek licht met verdund afwasmiddel indien de lezer ernstig is bevuild. Zorg ervoor dat het apparaat uitstaat bij het schoonmaken van het oppervlak van het opnamevenster. Gebruik nooit alcoholhoudende middelen, aceton c.q. acetonhoudende schoonmaakmiddelen, schuurmiddelen of hard water. Gebruik ook geen beeldschermreinigers. Die laten een vet residu achter.

Op deze pagina vind je meer aandachtspunten bij het opnemen van vingerafdrukken.