‘We bewegen van focus op registratie naar focus op informatiebehoefte’
Is het invoeren van een genderneutrale aanschrijfnaam in de BRP ingewikkeld? Of het uitbreiden van de BRP met meeroudergezag? Sinds 22 april niet meer. Op die dag is het Experimentbesluit dataminimalisatie Basisregistratie Personen (BRP) in werking getreden. Een historisch moment. Want daarmee is het wettelijk mogelijk geworden om vanuit de BRP kant-en-klare informatie aan te leveren. Afnemers gebruiken daarvoor de BRP API (Application Programming Interface).
En dat werd gevierd. Op maandagmiddag 3 juni kwamen zo’n 50 belangstellenden - afnemers, leveranciers en collega’s die de BRP API hebben gerealiseerd - op uitnodiging van de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG) in het auditorium van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties bijeen.
Nieuw tijdperk
‘Dankzij de BRP API verschuift onze focus van aanbod naar vraag: van de registratie van gegevens naar de informatiebehoefte van onze afnemers’, aldus een trotse Bas den Hollander, algemeen directeur van RvIG in zijn welkomstwoord. ‘Daarmee breekt een nieuw tijdperk aan voor de BRP. Het gebruik van BRP-gegevens wordt voor onze afnemers eenvoudiger en goedkoper, de dienstverlening van de overheid aan burgers wordt beter en de kans op fouten in of misbruik van registraties wordt kleiner. Voor ons als organisatie betekent dit dat wij ons nog verder kunnen verdiepen in de informatiebehoeften van onze afnemers.’
Historisch moment
Alexandra van Huffelen, staatssecretaris van Koninkrijksrelaties en Digitalisering, was graag persoonlijk op deze middag aanwezig geweest. Helaas was ze verhinderd. Wel had ze een videoboodschap. ‘De inwerkingtreding van het experimentbesluit is historisch. Voor het eerst is het namelijk mogelijk om kant-en-klare informatie uit de BRP te ontvangen in plaats van een uitgebreide set aan gegevens. Bovendien sluit de ontwikkeling van de BRP API aan bij onze wens om te komen tot een Federatief Datastelsel van afspraken, standaarden en voorzieningen, waarmee overheden gemakkelijker data kunnen delen; hoognodig, omdat de huidige ingewikkelde maatschappelijke opgaven steeds vaker vragen om samenwerking in ketens en netwerken en tussen sectoren.’ De staatssecretaris wenste de aanwezigen veel succes toe bij de uitvoering van het experimentbesluit.
Download video
- Download in MP4 HD formaat MP4 HD | 388.1 MB
Ontdekkingsreis
Daarna vertelde Marijn Fraanje, nu directeur Ruimte & Economie van de gemeente Den Haag, maar voorheen Chief Information Officer bij dezelfde gemeente, over de ontstaansgeschiedenis van de BRP API. ‘Op een eerste bijeenkomst, eind 2015, hebben we onszelf afgevraagd hoe overheden kunnen samenwerken om als één overheid op te treden, en wie daarbij welke rol speelt. We wisten bijvoorbeeld dat gemeenten veel lokale kopieën van persoonsgegevens aanleggen. Die gegevens moet je allemaal actueel houden, wat zeer ingewikkeld en tijdrovend is. En dus vroegen wij ons af hoe afnemers actuele informatie direct bij de bron zouden kunnen opvragen, waardoor lokale kopieën niet meer nodig zouden zijn. Het werd een ontdekkingsreis. Met de vier grote gemeenten zijn we bij elkaar gekomen en vervolgens in gesprek gegaan met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Daaruit is het initiatiefprogramma Haal Centraal ontstaan, de voorloper van de BRP API, en zijn we gaan experimenteren.’
Beleid
Lissy van Wissen, directielid van Digitale Overheid, lichtte enkele beleidsaspecten toe. Volgens haar draagt het experimentbesluit bij aan een betrouwbare en veilige uitwisseling van persoonsgegevens en aan privacybescherming. Zo wordt het voor afnemers eenvoudiger te voldoen aan de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG), omdat ze minder persoonsgegevens hoeven te verwerken. Bovendien hebben afnemers meer regie op het raadplegen van persoonsgegevens. Als voorbeeld noemde Lizzy de gezagsmodule. ‘Sinds 1 mei kun je met de BRP API Personen opvragen over welke minderjarige iemand gezag heeft of onder wiens of wier gezag een minderjarige staat. Dat is goed nieuws. Bijvoorbeeld voor de Koninklijke Marechaussee, die met deze API bij de grens direct kan controleren of iemand die met een minderjarig kind naar het buitenland reist, daarvoor toestemming heeft van de gezaghebbende ouder(s). Dit scheelt tijd en reduceert fouten, waardoor je bijvoorbeeld kinderontvoeringen kunt voorkomen.’
The proof of the pudding is in the eating
Ook stond Lizzy stil bij de vraag waarom men over een experiment spreekt. ‘Zoals Marijn al aangaf is de ontwikkeling van BRP API complex. Het vergt jaren tijd als je dit in één keer goed zou willen doen. Daarom gaan we de komende vier jaar experimenteren: we toetsen of de afnemers kunnen werken met onze informatieproducten in plaats van met losse gegevens uit de BRP. Op basis daarvan gaan we evalueren en de BRP API stapsgewijs doorontwikkelen.’
Restaurant voor Identiteitsgerechten
Ten slotte gaf Cathy Dingemanse, product owner BRP API bij RvIG, enkele concrete voorbeelden van de werking van de BRP API in de praktijk. ‘Het doorgeven van ruwe data naar direct te gebruiken informatieproducten kun je vergelijken met verschillende ingrediënten die samen een gerecht vormen. Daarbij is RvIG het Restaurant voor Identiteitsgerechten: de kok in de keuken die het gerecht bereidt dat de afnemer in het restaurant uit het menu heeft gekozen.’
Gezondheidsonderzoek
Het Haagse HagaZiekenhuis bijvoorbeeld had voor een onderzoek persoonsgegevens nodig’, aldus Cathy. ‘We hebben hun niet een set van 23 te bewerken rubrieken aangeleverd - zoals voorheen zou zijn gebeurd -, maar een gebruiksklare set van drie rubrieken. Daardoor konden ze in één keer de aanspreeknaam en de adresregels op de juiste manier op de uitnodigingsbrief plaatsen.’
Geslachtsregistratie
Ook de mogelijkheid voor burgers om een genderneutrale aanschrijfwijze te kiezen wordt volgens Cathy gemakkelijker. ‘Door centrale aanpassing en de mogelijkheid informatie op maat aan te leveren is de financiële impact van genderneutrale registratie voor afnemers minimaal en kunnen we moeiteloos meebewegen met dit soort en andere maatschappelijke ontwikkelingen.’
Bewoning
Als laatste voorbeeld noemde Cathy de BRP API Bewoning. ‘Daarmee kun je eenvoudig achterhalen wie wanneer op welk adres heeft samengewoond, wat voorheen een omslachtige procedure was. Deze informatie kan relevant zijn voor bijvoorbeeld het bepalen van het recht op bijstand, het recht op huurtoeslag of voor onderzoek naar criminele inmenging in het kader van de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Bibob).’
Van… naar…
Ter afsluiting zette Cathy de belangrijkste verbeteringen op een rij: ‘We gaan van lokale kopieën bij afnemers naar bevraging bij de bron, van het verstrekken van losse data naar het leveren van gebruiksklare informatieproducten, van wijzigingen met grote impact naar moeiteloos meebewegen met maatschappelijke ontwikkelingen en van focus op registratie en gegevensaanbod naar focus op de informatievraag van afnemers.’
Doe mee en sluit aan op de BRP API!
Hoe meer afnemers aansluiten op de BRP API hoe groter de kans dat het experiment slaagt. Aansluiten is eenvoudig en levert direct een kostenbesparing op. Zowel op ontwikkelkosten van een nieuwe aansluiting als op de beheerkosten bij de leverancier. Want je kunt gebruikmaken van informatieproducten die al voor andere gebruikers zijn ontwikkeld. Een aansluiting op de BRP API werkt namelijk gegarandeerd voor alle deelnemende afnemers. Ook aansluiten op de BRP API? Of heb je een vraag? Stuur dan een e-mail naar info@rvig.nl. Meer informatie is te vinden op de pagina over de BRP API.